Links:
http://internet.org.tr/
https://www.linux.org.tr/2020/04/23-internet-haftasi-bildirgesi-turkiyede-internetin-27-yasi-kutlu-olsun-internet-yasamdir/
------
Edit, aşağıdaki güzel derlemeyi buraya eklemek isterim (Nisan 2023 -umut)
REF: https://www.internethaftasi.org.tr/2023/onemli-kilometre-taslari/
Önemli Kilometre Taşları
1986: EARN (European Academic and Research Network)/BITNET (Because It’s Time Network) baÄŸlantılı TÃœVEKA (Türkiye Ãœniversiteler ve AraÅŸtırma Kurumları Ağı) adlı geniÅŸ alan aÄŸları üniversiteler ve akademik kuruluÅŸlar arasında tesis edildi.
1986: Aralık ayında Ege-Ä°talya hattı EARN/BITNET’e baÄŸlandı.
1987: Sırası ile Anadolu, Yıldız, İstanbul Teknik, Boğaziçi, Fırat, Orta Doğu Teknik, Bilkent ve İstanbul Üniversitelerinin EARN/BITNET bağlantıları gerçekleştirildi.
1987: Avrupa’da ilk olarak uydu sistemi üzerinden video konferans, Türkiye’de gerçekleÅŸtirildi.
1987: İller arasına fiber optik kablo, ilk kez Aydın-Denizli arasında döşendi. Kablolama, yer üstünde elektrik direkleri üzerinden yapıldı.
1989: DPN modülleri kullanılarak ilk “Paket Anahtarlamalı Data Åžebekesi” olan TURPAK kuruldu. Åžebeke üzerin denX.25, ITI, SNA servisleri verilmeye baÅŸlandı.
1990: Ãœniversite ve araÅŸtırma kurumlarını kapsayan TÃœVAKA’nın NAD-TR çalışma grubu alan adlarının “com.tr”, “edu.tr”, “org.tr”, “gov.tr” olarak tanımlanmasını benimsedi. Önde gelen üniversiteler, “edu.tr” alt alan adını kendi yerel aÄŸlarında skısmen kullanmaya baÅŸladı.
1990: ODTÃœ, TÃœBÄ°TAK ile ortak projesi olan TR-NET “tr” delegasyonunu, Güney Kaliforniya Ãœniversitesi’ndeki IANA’dan aldı.
1990: EMOS 1 projesiyle, İtalya-Yunanistan-Türkiye-Ortadoğu arasında fiber optik denizaltı kablosu üzerinden haberleşme sağlandı.
1991: ODTÜ ve TÜBİTAK, internet teknolojilerini kullanan yeni bir ağ oluşturmak amacıyla bir proje başlattı.
1992: Proje kapsamında ilk deneysel baÄŸlantı Ekim ayında X.25 üzerinden Hollanda’ya yapıldı.
1992: Türkiye’de DNS hizmeti birkaç yıl ücretsiz olarak verildi. TURNET’in devreye girmesi ve NSI’nin, müşterilerinden ücret alması sürecine paralel olarak, Türkiye’deki DNS yönetimi de ücret almaya baÅŸladı.
1992: Türkiye DNS yönetimi temel bir dizi kurallar belirledi ve Türkiye internet kamuoyunu tartışmaya çağırdı.
Tartışma “DNS-TR@metu.edu.tr” listesi üzerinde baÅŸladı. Ä°lk aÅŸamada web üzerinden oylama yapıldı. Genel hatlarıyla ODTÃœ DNS yönetiminin önerdiÄŸi kurallar benimsendi.
1993: 12 Nisan tarihinde ABD’de NSFNet (National Science Foundation Network)’e ilk “Internet” baÄŸlantısı gerçekleÅŸti. Bu ilk baÄŸlantının hızı 64 Kbps (Kilobit per second) idi.
Türkiye’de üniversitelerin başını çektiÄŸi internet, ODTÃœ’nün ardından 1994-96 yılları arasında Bilkent, BoÄŸaziçi, Ege ve Ä°stanbul Teknik Ãœniversitesi’nde de hayata geçti.
1994: Åžubat ayında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, TR-Net’in 1 numaralı müşterisi olarak internete baÄŸlandı.
1995: TR-Net oluÅŸumunun ticari kanadı ODTÃœ’ye devredildi.
1995: İlk INET-TR konferansı düzenlendi.
1995: Internet baÄŸlantı hızı iki katına çıkarılarak 128 Kbps’ye yükseldi.
1995: Telekomünikasyon ve posta hizmetlerinin birbirinden ayrılmasıyla Türk Telekomünikasyon A.Ş. kuruldu.
1995: İlk genel seçim sonuçları ODTÜ ve Bilkent tarafından internet üzerinden yayınlandı.
1996: Internet baÄŸlantı hızı son bir yıl içerisinde ulaÅŸtığı seviyenin 4 katına yani 512 Kbps’a çıktı.
1996: Nisan ayında Türkiye internetinin ilk protesto kampanyası ve ilk “Ä°nternet’i öldürmeyin” baÅŸlıklı ilk sanal miting gerçekleÅŸtirildi.
1996: Türkiye Ulusal İnternet Altyapı Ağı (TURNET) kuruldu.
1996: TÃœBÄ°TAK, Askeri Okullar, Harp Akademileri, Polis Akademileri, Türk Tarih Kurumu, Milli Kütüphane, YÖK, ÖSYM, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu ve Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Ar-Ge birimlerinden oluÅŸan toplam 176 birime hizmet veren Ulusal Akademik AÄŸ (ULAKNET) kuruldu.
1996: Web tabanlı arayüz ile alan adı (com.tr, org.tr, net.tr, gov.tr) kayıtları gerçekleştirildi.
1996: Türkiye-Ä°talya-Ukrayna-Rusya’yı kapsayan ITUR Denizaltı Fiber Optik Kablo Sistemi servise baÅŸladı.
1996: ÖSYM sınav sonucu internet üzerinden ilk defa ODTÃœ’den yayınlandı.
1996: İlk ticari servis sağlayıcıları kuruldu. (Superonline, Turknet /Netone, escort.net vd.)
1997: Ä°nternet servis saÄŸlayıcılarının (ISS) sayısı 80’i geçti. Bunun önemli bir nedeni, bankalar gibi çeÅŸitli kurumların ISS’lik yapması idi. Bu kurumların çoÄŸu ticari ISS deÄŸildi.
1997: Internet servisi alan ve internet eriÅŸimi olan ticari ÅŸirket sayısı 10.000 e, internete baÄŸlı bilgisayar sayısı 30.000 e, internet kullanan kiÅŸi sayısı ise 250.000’e ulaÅŸtı.
1997: bbs.tr, k12.tr, mil.tr alan adları tahsis edildi.
1997: 14 Åžubat 1997’de ULAKNET’in ilk ulusal baÄŸlantısı Ege Ãœniversitesi ile yapıldı. Bunu 16 Nisan’da MuÄŸla Ãœniversitesi, 29 Nisan’da ODTÃœ ve 1 Mayıs’ta Bilkent Ãœniversitesi ve TÃœBÄ°TAK BaÅŸkanlık baÄŸlantıları izledi.
1997: Türkiye’de “Elektronik Ticaret” çalışmaları ilk defa Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu’nun (BTYK) yaptığı bir toplantı ile baÅŸlatıldı.
1998: 23 Şubat 1998 günü, KAMU-NET 98 konferansı yapıldı.
1998: Dış Ticaret MüsteÅŸarlığı’nın baÅŸkanlığında ilgili kuruluÅŸların katılımıyla oluÅŸturulan Elektronik Ticaret Koordinasyon Kurulu’nun (ETKK) ilk toplantısı gerçekleÅŸtirildi.
1998: UlaÅŸtırma Bakanlığı tarafından “Ä°nternet Ãœst Kurulu” oluÅŸturuldu.
1998: “Ä°nternet Günü” ve “Ä°nternet Haftası” ilk kez kutlandı.
1998: “gen.tr” ve “nom.tr” alan adları tahsis edildi.
1998: Üniversite sınav sonuçları ULAKNET tarafından internet üzerinden duyuruldu. Kurumun sunucuları üzerindeki sonuçlara, 2 gün içinde toplam 1.5 milyon kişi erişti.
1998: ABD Ticaret Bakanlığı, rekabeti arttırmak için alan adı tahsisinin özelleştirilmesini savunan bir belge hazırladı. Aynı yıl içinde, ICANN (Internet Corporation of Assigned Names) kuruldu.
1998: Google arama motoru açıldı.
1999: “Internet Ãœst Kurulu DNS Çalışma Grubu”, çalışma ilkelerini yayınlandı.
1999: “Akademik BiliÅŸim” konferansı ilk kez ODTÃœ’de düzenlendi.
1999: TTnet isimli 3 şehire 34 MB üçgeni ile bağlanan ve 1 gb ile yurtdışı çıkışı sağlayan bir alt yapı kuruldu
1999: 11 AÄŸustos’da gerçekleÅŸen bin yılın son güneÅŸ tutulması ULAKBÄ°M-Fırat Ãœniversitesi ile yapılan ortak bir çalışma ile internet üzerinden canlı olarak yayınlandı ve 2000 eÅŸ zamanlı kullanıcı yayını takip etti.
1999: 17 AÄŸustos günü Marmara bölgesinde yaÅŸanmış olan deprem felaketi sonrasında ULAKBÄ°M bünyesinde baÅŸlatılan bir çalışma ile Ä°nternet ortamında “Deprem HaberleÅŸme Panosu” oluÅŸturuldu.
1999: Yılsonu itibariyle ULAKNET toplam 114 noktadan 80 üniversite ve araÅŸtırma kurumuna baÄŸlantı saÄŸlar duruma geldi. Yurtdışı hatlar (Internet) ise Ankara’dan ABD’ye 3 ayrı hat üzerinden toplam 10 Mbps kapasiteye ulaÅŸtı.
2000: 4 Temmuz 2000’de, Ä°stanbul’da, Internet Teknolojileri DerneÄŸi’nde “Türkiye DNS’i: Bir Durum DeÄŸerlendirmesi” baÅŸlıklı bir panel yapıldı. Panelde, bir uzlaÅŸma eÄŸilimi doÄŸrultusunda “DNS Çalışma Grubu” fikri kabul gördü.
2000: “DNS Çalışma Grubu (DCG)” kuruldu. DCG, iki ISS temsilcisi, TOBB, Baro, Patent ofisi, TBD, Ãœniversiteler, Ulaknet, DNS yönetimi, Kamu ve Internet Ãœst Kurulu temsilcisinin katılımıyla oluÅŸturuldu.
2000: Adalet Bakanlığı Merkez Birimlerinin otomasyonunu sağlamayı amaçlayan UYAP Bilişim Sistemi projesi başlatıldı.
2000: Kablo TV üzerinden Kablo Internet uygulamaları başlatıldı. (Bu hizmeti sağlayan firmalar Kablonet Ultra TV, Interaktif TV, STFA, Tekfen, Topaz idi.)
2000: Altyapısı Türk Telekom tarafından sağlanan Türkiye çapındaki saymanlıkların günlük çalışmalarının bilgisayar yardımıyla yapılması ve devlet hesaplarının günlük olarak izlenebilmesi amacıyla oluşturulan SAY2000 Projesi ülke genelinde uygulamaya konuldu.
2000: AB ülkeleri tarafından Mart 2000’de “eAvrupa eylem planı” hazırlandı.”
2001: Türkiye 15-16 Haziran 2001’de gerçekleÅŸtirilen Avrupa BirliÄŸi liderler zirvesinde “eAvrupa Eylem”planına imza attı. “E-Türkiye” adı verilen bu çalışmada temel amaç bilgi toplumunun temelini oluÅŸturmak olarak belirtildi.
2001: Adalet Bakanlığı Merkez Birimlerinin otomasyonunu sağlayan UYAP I projesi tamamlandı.
2001: ULAKNET üzerinde ilk IPv6 denemeleri başarı ile sonuçlandırıldı.
2001: İl Milli Eğitim Müdürlüklerinin çalışmalarının bilgisayar ortamında yapılması ve internet erişimlerinin sağlanması için İLSİS Projesi hayata geçirildi
2002: KamuNet Teknik Kurulu’nun örgüt yapısında deÄŸiÅŸiklikler yapıldı. Bilgi ve iletiÅŸim teknolojilerinin kullanılmasını kolaylaÅŸtırmak
2002: “E-dönüşüm Türkiye Projesi” baÅŸlatıldı. Bu dönüşüm projesi ile birlikte birçok e-devlet uygulamasının temeli atıldı.
2002: Ocak ayı itibariyle ULAKNET toplam 160 noktadan 80 üniversite ve araştırma kurumunu bağlar durumuna gelmiştir.
2002: 17 Eylül 2002’de Avrupa AraÅŸtırma Ağına (GEANT) 34 Mbps Uydu BaÄŸlantısı Brüksel üzerinden (ERE-Belgacom) gerçekleÅŸtirildi.
2002: Altyapısı Türk Telekom tarafından sağlanan, nüfus işlemlerinin bilgisayar ortamında yapılması amacıyla oluşturulan MERNIS Projesi uygulamaya konuldu.
2003: Nic.tr online sistem (Kağıtsız Ofis) üzerinden hizmet vermeye baÅŸladı. “name.tr”, “info.tr”, “web.tr”, “biz.tr”, “bel.tr” “pol.tr” ve “av.tr” alan adları tahsis edildi.
2003: İlk Metro Ethernet uygulaması başlatıldı.
2003: 21 Ocak 2003’te Avrupa AraÅŸtırma Ağı (GEANT) baÄŸlantısı uydu üzerinden Brüksel’e 155 Mbps kapasiteye ulaÅŸtı.
2003: TR-Grid Ulusal Grid OluÅŸumu kuruldu.
2003: 21.05.2003 ve 18.06.2003 tarihleri arasında Cezayir’de oluÅŸan ve fiber optik kabloların kopmasına neden olan deprem, Türkiye ile birlikte bu hat omurgası üzerinden beslenen birçok ülkeyi ve internet ağını etkiledi. Türkiye’nin de en büyük baÄŸlantısının bu hat üzerinde olması nedeniyle internet kapasitesi %17’ye düştü.
2004: Ocak ayında IPv6 adresleri Üniversitelere dağıtılmaya başlandı.
2004: “tel.tr” alan adı tahsis edilmeye baÅŸlandı.
2004: Resmi kurum ve kuruluÅŸlar ile kurumsal müşterilerin yurt çapındaki birimlerinin noktadan noktaya veri transferini saÄŸlamak amacıyla noktadan noktaya DSL hizmetleri verilmeye baÅŸlandı. Internet çevirmeli baÄŸlantı kullanımı azaldı. 56 Kpbs’den 256 Kbps’ye hızlı bir geçiÅŸ yaÅŸandı.
2004: 406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanunu’na, 16 Haziran 2004 tarih ve 5189 sayılı ÇeÅŸitli Kanunlarda DeÄŸiÅŸiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 5. maddesi ile eklenen Ek 33. Maddesi ile Türksat A.Åž. kuruldu.
2004: Dijital imza, diÄŸer adıyla “Elektronik Ä°mza” 23.07.2004’te yürürlüğe girmiÅŸ olan 5070 sayılı Elektronik Ä°mza Kanunu ile tanımlandı.
2004: Yılsonu itibariyle ULAKNET toplam 600 noktadan 100 üniversite ve araştırma kurumunu bağlar durumuna geldi.
2004: İstanbul ve Katanya (İtalya) arasındaki TÜRK Denizaltı Fiber Optik Kablo Sistemi hizmete başladı.
2005: Adli ve idari yargı birimleri, adli tıplar, ceza tevkif evlerinin otomasyonunu projelerini kapsayan UYAP II tamamlanarak faaliyete geçirildi. Yargıtay da UYAP yazılımlarını kendisine uyarlayarak UYAP Bilişim Sistemi içerisinde yer aldı.
2005: Türk Telekom, e-Devlet kapısı ihalesini 9 Mart tarihinde gerçekleştirdi. Bu ihaleye 5 firma teklif verdi.
(Bu firmalar; Koç Sistem-Sentim-Cybersoft Konsorsiyumu, Oyak Teknoloji ve Crimson Loji., Havelsan, Netaş ve SBS-Meteksan konsorsiyumu.)
2005: 21.07.2005 tarihli Rekabet Kurulu Kararı çerçevesinde Kablo TV ve internet altyapısı 5335 sayılı Kanunla Nisan 2005’te TURKSAT A.Åž.ye devredildi.
2005: DNS Çalışma Grubu çalışmaları kapsamında Uyumsuzluk Çözüm Mekanizması (UÇM)” kurmak üzere Bolu’da geniÅŸ katılımlı bir toplantı düzenlendi. Taslak metinler hazırlandı.
2005: 2005/8409 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile T.C. e-Devlet Kapısı’nın kurulması görev ve sorumluluÄŸu Türk Telekom’a verildi.
2005: Ücretsiz görüntü paylaşımı sağlayan YouTube kuruldu.
2005: “dr.tr” alan adı tahsis edilmeye baÅŸlandı.
2005: 10/11/2005 tarihli ve 25989 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan Ä°letiÅŸimin Tespiti, Dinlenmesi, Sinyal Bilgilerinin DeÄŸerlendirilmesi ve Kayda Alınmasına Dair Usul ve Esaslar ile Telekomünikasyon Ä°letiÅŸim BaÅŸkanlığı’nın KuruluÅŸ, Görev ve Yetkileri Hakkında YönetmeliÄŸi” yayınlandı.
2005: Türkiye’de TÃœBÄ°TAK tarafından bir Linux dağıtımı olan iÅŸletim sistemi Pardus geliÅŸtirildi. Pardus’un ilk kararlı sürümü 27 Aralık 2005’te yayınlandı.
2005: Türkiye’de internet kullanıcı sayısı 12 milyonu aÅŸtı.
2006: “tv.tr” ve “adsoyad.com.tr” alan adları tahsis edildi.
2006: Türkçe Karekterli Alan Adı (IDN) tahsisine başlandı.
2006: 21 Mart 2006’da twitter açıldı.
2006: “e-Devlet Kapısı’nın kurulması, iÅŸletilmesi ve yönetilmesi görev ve sorumluluÄŸu” kanunu 20/4/2006 tarihli ve 26145 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
2006: Türksat, 24 Nisan 2006 ve sonrasında lisanslarını alan firmaların ÅŸebekelerini iade etmelerini istedi ve gelir paylaşımında paylarına düşen bedeli bu tarih itibariyle -lisans alımıyla birlikte sözleÅŸmelerin sona erdiÄŸi savı ile ödemedi. Sonuçta ÅŸebekeler Türksat’a geçmiÅŸ oldu.
2006: Telekomünikasyon Kurumu tarafından 7 firmaya altyapı lisansı verildi. (Vodafone, Turkcell (Tellcom), Med Nautilus, Memorex, Koç.net, Grid Telekom ve Eskişehir Bilişim.)
2006: Türk Telekom yurtdışı bant geniÅŸliÄŸi 33 GBps’e çıkarıldı.
2006: Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı (TİB), 23 Temmuz 2006 tarihinden itibaren ilgili mevzuatın öngördüğü iş ve işlemleri tek merkezden yürütmek üzere faaliyete geçti.
2006: 2004 yılında kurulan Facebook 11 Eylül 2006’da, internetteki tüm kullanıcılara açıldı.
2006: ULAKBİM, TÜBİTAK TARAL destekli TUGA (Türk Ulusal Grid Altyapısı) projesini başlattı.
2006: Ä°stanbul Emniyet Müdürlüğü’nün EkÅŸi Sözlük’teki bazı yazıların uyuÅŸturucuyu özendirdiÄŸi yolundaki ÅŸikayeti üzerine 3. Sulh Ceza Mahkemesi adrese eriÅŸimi süresiz olarak engelledi. Bu, Türkiye’nin bilinen ilk eriÅŸim engellemesi oldu.
2006: Türkçe web sitelerinin sayısı 100 milyonu geçti.
2007: “Ä°nternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve bu Yayınlar Yoluyla Ä°ÅŸlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi” Hakkında 5651 sayılı kanun yürürlüğe girdi.
2007: YouTube’a Türkiye’den eriÅŸimin engellenmesi, Türkiye kanunlarına dayanılarak ve Türkiye Cumhuriyeti mahkemeleri tarafından ilk kez 6 Mart 2007’de gerçekleÅŸti.
2007: Turkcell Superonline, Türkiye’de ilk kez ev kullanıcılarına kendi altyapısı üzerinden fiber internet hizmeti sunmaya baÅŸladı.
2007: Türk Telekom yurtdışı bant geniÅŸliÄŸi 51 GBps’e çıkarıldı
2008: YouTube eriÅŸimi, ikinci kez 17 Ocak 2008’de engellendi
2008: “adsoyad.net.tr” ve “tsk.tr” alan adları tahsis edildi. Daha önce belgeli tahsis edilen “biz.tr”, “info.tr”, “tv.tr” alan adları belgesiz tahsis edilmeye baÅŸlandı.
2008: “.tr” R2R iÅŸ modeli devreye alındı. ODTÃœ’de bulunan kayıt otoritesi ve kayıt operatörü iÅŸlevleri birbirinden ayrıldı.
2008: ULAKNET tarafından geliştirilen ve farklı kataloglara ve otomasyon sistemlerine sahip kütüphanelerin tek bir arayüzden taranabilmesine ve kayıt paylaşımına olanak sağlanmasını amaçlayan Ulusal Toplu Katalog (TO-KAT) sistemi beta sürümü kullanıma açıldı.
2008: 21 Agustos 2008’de GEANT-ULAKNET Ä°stanbul ULAKNET POP kapasitesi, (ITÃœ) noktasından birisi Sofya diÄŸeri BükreÅŸ üzerinden olmak üzere 2 adet 2.5 Gbps karasal fiber optik baÄŸlantısı ile toplam 5 Gbps’e yükseltildi.
2008: 5 Kasım 2008 tarihinde 5809 Sayılı “Elektronik HaberleÅŸme Kanunu” yayınlandı.
2008: Internet Kurulu yeniden yapılandırıldı.
2009: “.tr” Alan Adları Yönetimi ile ilgili BTK görevlendirildi.
2009: Nisan 2009’da, BTK tarafından Ä°nternet Alan Adları Ulusal Koordinasyon Kurulu (“.TR” UKK) kuruldu.
2009: Ulusal Toplu Katalog (TO-KAT) sistemi Kütüphanecilik haftasında 3 Nisan 2009 günü resmi olarak açıldı.
2009: 1. Ulusal Yüksek BaÅŸarım ve Grid Konferansı (BAÅžARIM’09) gerçekleÅŸtirildi.
2009: Türkiye’de ADSL hızı 32 Mbps’e yükseldi ve 3G teknolojisi hayata geçti.
2010: FATİH Projesi başlatıldı. FATİH projesi ile yaklaşık 40 bin okuldaki 600 bin sınıfın, bilgisayar, projeksiyon cihazı, fotokopi makinesi ve akıllı tahta gibi teknolojilerle donatılarak akıllı sınıflara dönüştürülmesi planlanmıştı.
2010: 7 Kasım 2010 tarihinde “Internet Alan Adları YönetmeliÄŸi” yayınlandı.
2010: 8 Aralık 2010 tarih ve “Kamu Kurum ve KuruluÅŸları için IPv6’ya GeçiÅŸ Planı” konulu BaÅŸbakanlık Genelgesi yayımlandı.
2010: Fotoğraf paylaşım platformu Instagram kuruldu.
2011: Yüksek hızlı ADSL 2+ internet hizmeti hayata geçirildi.
2011: Mayıs itibariyle ULAKNET’e baÄŸlı uç sayısı toplamda 890’a, ana uç sayısı 164’e, metro ethernet teknolojisi ile baÄŸlı uç sayısı 826’ya ulaÅŸtı.
2011: BTK tarafından “Ä°nternetin Güvenli Kullanımına Ä°liÅŸkin Usul ve Esaslar” kabul edildi.
2011: Türk Telekom yurtdışı çıkış bant genişliği 1200 GBps oldu.
2011: “Ä°nternet Kurulu” laÄŸvedildi, yerine “Ä°nternet GeliÅŸtirme Kurulu” kuruldu.
2011: 15 Mayıs 2011 BTK’nın 138 kelimelik listesi ile baÅŸlayan alan adı filtreleme giriÅŸimi, daha sonra da genel filtre uygulamasına geçileceÄŸi haberi nedeniyle, sosyal medya üzerinden örgütlenen 400.000’den fazla kiÅŸi, 31 ÅŸehir merkezinde “Ä°nternetime Dokunma” sloganıyla yürüdü.
2013: BTK tarafından 21 AÄŸustos 2013 “internet Çevirim İçi” ve “UyuÅŸmazlık Çözüm Hizmet SaÄŸlayıcı (UÇHS)” TebliÄŸleri yayınlandı.
2013: 28818 Sayılı “Siber Olaylara Müdahale Ekiplerinin KuruluÅŸ, Görev ve Çalışmalarına Dair Usul ve Esaslar Hakkında TebliÄŸ” yayınlandı.
2013: Türk Telekom, telekomünikasyon sektörünün ilk “e-fatura” özel entegratörü oldu.
2013: 14 Aralık 2013 tarihinde “Internet GeliÅŸtirme Kurulu YönetmeliÄŸi” yayınlandı.
2014: EriÅŸim SaÄŸlayıcıları BirliÄŸi (ESB) kuruldu. ESB’nin amacı, 5651 sayılı kanunun 8. maddesi kapsamı dışındaki eriÅŸimin engellenmesi (yayından çıkarma, kaldırma vb. durumlar hariç olmak üzere) kararlarının uygulanmasını saÄŸlamak olarak tanımlandı.
2015: BTK tarafından uygulamaya alınan “Adil Kullanım Kotası (AKK)” nedeni ile ilgili Change.org’da “Internetin zincirini kır” mesajı ile imza kampanyası baÅŸlatıldı. Bu kampanya, 2015 yılının en çok imza alan kampanyalarından biri oldu.
2015: Türkiye internetine doÄŸru yapıldığı bilinen “en büyük ölçekli” DDos (Dağıtık Servis Engelleme) Saldırısı
2016: 1 Nisan 2016 tarihinde Fiber Güçlü Giga 4.5G hizmeti başladı.
2016: Türk Telekom, Türkiye’yi denizden fiberle 17 ülkeye baÄŸlayan SEA-ME-WE-5 konsorsiyumuna üye ilk ve tek Türk ÅŸirketi oldu.
2016: 6698 sayılı “KiÅŸisel Verileri Koruma Kanunu” yayınlandı.
2016: Resmi Gazete’de yayımlanan OlaÄŸanüstü Hal Kapsamında Bazı Kurum ve KuruluÅŸlara Ä°liÅŸkin Düzenleme Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’ye ile TÄ°B kapatıldı.
2016: 16 Kasım 2016 tarihinde İnternet Kurulu Üyeleri yeniden atandı.
2017: “Ä°nternet Toplu Kullanım SaÄŸlayıcıları Hakkında Yönetmelik” yayınlandı.
2017: 29 Nisan 2017’de ülkemizde Wikipedia’ya, eriÅŸim yasaklandı.
2017: Seçilen Kişisel Verileri Koruma Kurulu Üyeleri Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu huzurunda yemin etti.
2017: “KiÅŸisel verilerin Silinmesi, Yok Edilmesi veya Anonim Hale Getirilmesi” hakkında yönetmelik yayınlandı.
2017: Wikipedia’nın Facebook sayfası üzerinden #WeMissTurkey (Türkiye’yi özledik) hasthagiyle bir kampanya baÅŸlatıldı.
2018: TBMM Genel Kurulu, internet üzerinde yapılan yayınlara Radyo Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) denetimi getiren düzenlemeyi kabul etti.
2019: “Deepfake” ile tanıştık, artık her gördüğümüze inanmıyoruz. Yapay zeka Ä°nternet’e bulaÅŸtı.
2020: Küresel Pandemi hayatımızı etkiledi. İnternet sayesinde hibrit çalışma ortamları oluştu.
2021: TÜİK’in verilerine göre, internet kullanım oranı 16-74 yaÅŸ grubundaki bireyler arasında yüzde 82,6 seviyesine çıktı.
2021: NFT ile tanıştık.
2021: Metaverse ve takip eden uygulamalar, sanal dünya ile fiziksel gerçeklik arasındaki bağlantıyla ilgili bildiklerimizi değiştirmeye başladı.
2022: 14 Eylül 2022-TRABÄ°S faaliyete baÅŸladı. “.com.tr”, “.org.tr” ve “.net.tr” alan adları “belgesiz” tahsis edilmeye baÅŸladı.
2022: “.tr” Alan adları ile ilgili UyuÅŸmazlık Çözüm Hizmet SaÄŸlayıcılar faaliyete baÅŸladı. Ä°lk iki saÄŸlayıcı Bilgi Teknolojileri ve Ä°nternet Teknolojileri DerneÄŸi (BTÄ°DER) ve TOBB UYUM ve Arabuluculuk ve UyuÅŸmazlık Çözüm Merkezi (TOBB UYUM) oldu.
2022: Sosyal Medya (Dezenformasyon) Yasası yürürlüğe girdi.
2022: OpenAI, ChatGPT’yi 30 Kasım 2022 tarihinden itibaren geniÅŸ kamuoyuna açık bir demo olarak sundu.
2023: ChatGPT’yi Microsoft Bing, Google Bard ve diÄŸerleri takip etti.
2023: 6 Şubat Kahramanmaraş depremlerinden sonra iletişim altyapısının kırılganlığı sorgulanmaya başladı ve sosyal meyda kısıtlamaları toplumun tepkisini çekti
KAYNAKÇA
Ozgit, A ve Cagiltay, K. (1996). Türkiye’de Internet: Dünü, Bugünü, Yarını. Yayınlanmamış rapor, ODTÃœ-BÄ°DB 1996
Akgül,M. (2001).”Türkiye Ä°nternetinin ve Ä°nternet Kurulunun Kısa Tarihi”
Türk Telekom’un özelleÅŸtirilmesi. CHIP Online Okur Blog https://www.chip.com.tr/blog/hhero/turk-telekom-un ozellestirilmesi_4903.html. EriÅŸim Tarihi Mart 2018
Türkiye’de e-Ticaretin Tarihçesi. T.C.Ekonomi Bakanlığı Ä°nternet Sayfası. https://www.ekonomi.gov.tr. EriÅŸim Tarihi Mart 2018
Ulaknet Tarihçesi. http://ulakbim.tubitak.gov.tr/tr/kurumsal/ulaknet-tarihcesi. Erişim Tarihi Mart 2018.
Mevzuat Bilgi Sistemi e.mevzuat. Mevzuatı GeliÅŸtirme ve Yayın Genel Müdürlüğü. http://www.mevzuat.gov.tr/. EriÅŸim Tarihi Åžubat 2018 – Mart 2018
Tasnikli M. (2006). turk-internet.com.”TT Yurtdışı Hat Kapasitesi 33,6 GB Oldu”. http://www.turk-internet.com/portal/ya- zigoster.php?yaziid=14955 EriÅŸim Tarihi Mart 2018.